ปักกิ่ง, 8 ต.ค. (ซินหัว) -- ทีมนักวิจัยจีนใช้โมเดลภาษาโปรตีน (protein language model) ที่ขับเคลื่อนด้วยปัญญาประดิษฐ์ (AI) ค้นพบกลไกสำคัญที่อธิบายว่าทำไมสิ่งมีชีวิตต่างสายพันธุ์ถึงสามารถวิวัฒนาการคุณสมบัติที่คล้ายคลึงกันเมื่อเผชิญกับสภาพแวดล้อมที่คล้ายกัน อาทิ ค้างคาวและวาฬมีฟันซึ่งเป็นสิ่งมีชีวิตที่ไม่ได้อยู่ในกลุ่มใกล้ชิดกัน แต่ทั้งสองกลับพัฒนาความสามารถในการรับรู้สภาพแวดล้อมผ่านการระบุตำแหน่งด้วยเสียงสะท้อน (echolocation)

อนึ่ง วิวัฒนาการแบบเบนเข้า (Convergent Evolution) หมายถึงลักษณะหรือคุณสมบัติเดียวกันที่เกิดขึ้นซ้ำๆ ในสิ่งมีชีวิตสองสายพันธุ์หรือมากกว่าในระหว่างการวิวัฒนาการ ซึ่งมักสะท้อนถึงการปรับตัวให้เข้ากับปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อมเฉพาะ

ทีมนักวิจัยจากสถาบันสัตววิทยา สังกัดสถาบันบัณฑิตวิทยาศาสตร์จีน ค้นพบบทบาทสำคัญของโครงสร้างโปรตีนระดับสูงในกระบวนการวิวัฒนาการแบบเบนเข้าที่มีการปรับตัว โดยผลการวิจัยนี้เผยแพร่เมื่อไม่นานมานี้ในวารสารวิชาการพีเอ็นเอเอส (PNAS)

ทีมวิจัยซึ่งนำโดยโจวเจิงถิง เสนอกรอบการวิเคราะห์เชิงคำนวณชื่อ "เอเซป" (ACEP) โดยนวัตกรรมหลักของกรอบนี้อยู่ที่การใช้โมเดลภาษาโปรตีนที่ผ่านการฝึกฝนมาก่อน ซึ่งโมเดลภาษาโปรตีนสามารถเข้าใจลักษณะโครงสร้างและหน้าที่ที่ลึกซึ้งยิ่งขึ้น รวมถึงรูปแบบที่ซ่อนอยู่เบื้องหลังลำดับกรดอะมิโน

โจวระบุว่างานวิจัยข้างต้นไม่เพียงช่วยเพิ่มพูนความเข้าใจกฎเกณฑ์ของวิวัฒนาการสิ่งมีชีวิต แต่ยังแสดงถึงศักยภาพแข็งแกร่งของเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ในการแก้ปัญหาทางชีววิทยาที่ซับซ้อน ซึ่งเราหวังว่าจะสามารถบรรลุการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีเอไอที่กว้างขวางและมีประสิทธิภาพมากขึ้นในสาขาชีววิทยาวิวัฒนาการในอนาคต

บทความก่อนหน้า

จีน-มาเลเซียเตรียมจัดซ้อมรบร่วม 'สันติภาพและมิตรภาพ 2025

บทความถัดไป

ธนาคารโลกคาดการณ์ 'เศรษฐกิจมาเลเซีย' ปี 2026 โต 4.1%